A – Nhiễm độc chì cấp tính:
Nhiễm độc xảy ra sau khi hấp thu vài mililit sous-acetat chì, với các triệu chứng như sau:
– Xảy ra loạn tiêu hoá: Xuất hiện sớm và mãnh liệt, bỏng thực quản, buồn nôn, nôn, đau thượng vị, có kèm theo tiêu chảy hoặc không.
– Tình trạng toàn thân: suy sụp nhanh chóng, lo lắng mạch nhỏ, chuột rút, co giật.
– Dấu hiệu viêm thận hoặc viêm gan thận, đái ít, protein niệu đạm huyết tăng, vàng đa, thường tử vong trước ngày thứ tư hay nếu khỏi thời gian hồi phục kéo dài.
B – Nhiễm độc chì mãn tính
Các triệu chứng sớm đáng chú ý nhất là suy sụp thể lực, mệt mỏi, ngủ ít, nhức đầu, đau cơ-xương, rối loạn tiêu hoá, đặc biệt là táo bón ( không bị tiêu chảy), đau dạ dày và ăn kém ngon. Các triệu chứng sớm này không đặc hiệu và có thể chữa trị khỏi.
Cần phải chú ý các triệu chứng khách quan như:
+ Màu da tái: da mặt có thể tái xám, thường do sự co mạch nhiều hơn là do thiếu máu.
+ Đường viền chì Burton: mầu xám sẫm , tại chân răng nơi tiếp xúc với lợi, do đọng sunfua Pb ở lợi. Đường viền chì thực ra chỉ là triệu chứng do tiếp xúc, do hấp thụ nhiều chì chứ không phải là triệu chứng nhiễm độc.
+ Cơn đau bụng do chì: Đây là một dấu hiệu khi có tình trạng nhiễm độc nghiêm trọng.
Bệnh nhân đau bụng dữ dội, nhiều khi nằm co hay ôm chặt lấy bụng. Đôi khi ấn mạnh vào bụng lại giảm đau. Có thể đau ở khắp vùng bụng hoặc khu trú ở một vài vùng làm khó chẩn đoán. Đã gặp nhiều trường hợp chẩn đoán nhầm là đau bụng ngoại khoa, cần chỉ định phẫu thuật,đặc biệt là viêm ruột thừa.
Đau bụng thường kèm buồn nôn, nôn dữ dội.
Bao giờ cũng gặp táo bón , đó là dấu hiệu quan trọng trong cơn đau bụng chì, vì đau bụng thông thường kèm theo tiêu chảy.
Thường không có sốt, nhưng có một số dấu hiệu kèm theo để chẩn đoán phân biệt với đau bụng ngoại khoa như:
Mạnh chậm và cứng
Huyết áp tăng
Không có co cứng bụng
+ Liệt chì: Liệt chì là đặc trưng trong số các tổn thương thần kinh ngoại biên, bao gồm liệt thần kinh quay, thể hiện ở liệt các cơ duỗi . Lúc đầu liệt tập trung vào ngón giữa và ngón nhẫn rồi sau đó lan ra các ngón tay. Lúc này, ta có thể gặp hình ảnh ” bàn tay rủ”.
ở chi dưới thì rất ít khi gặp liệt chi. Các cơ có thể bị tổn thương là cơ mác, cơ duỗi chung, cơ duỗi riêng các ngón.
Liệt chi là liệt vận động đơn thuần do bị tổn thương thần kinh và mất phản xạ gần, nhưng Không mất cảm giác và không đau.
+ Tai biến não là một biểu hiện đặc biệt nghiêm trọng, bệnh nhân có nhức đầu dữ dội, co giật động kinh, mê sảng, hôn mê, dễ tử vong. Hiện nay trường hợp tai biến não rất hiếm thấy.
+ Triệu chứng Viêm thận: Viêm thận phát triển chậm, có protein niệu nhẹ, đạm huyết tăng nhẹ, lên trên 0,50 g/l. Nước tiểu có thể có hồng cầu và bạch cầu.
+ Huyết áp cao, lúc đầu có thể huyết áp cao đơn thuần, tạm thời, sau đó trở thành vĩnh viễn và phối hợp với viêm thận. Chì gây tác hại đến mạch và nhu mô thận. Huyết áp cao có thể gây ra tai biến tim mạch trong nhiễm độc chì: xuất huyết, tim to, suy tim.
+ Thấp khớp do Pb: xuất hiện từng cơn, đau các khớp lan toả, nhưng không tập trung tại cột sống. Cơn đau kéo dài vài ngày. Còn có thể đau cơ, đau xung quanh khớp nhưng không sưng, và không đỏ.
