Hội chứng phát ban là hiên tượng trương nổ mao mạch biểu hiện bằng những chấm đỏ.
Sốt có thể kết hợp với ban cấp tính trên da là tình trạng lâm sàng hay gặp ở cộng đồng. Ban cần phân biệt với vết côn trùng đốt và vết xuất huyết trên da.
1.Các dạng tổn thương của ban
Bệnh có sốt và phát ban có thể phân loại theo cách thức phát ban như: phát ban theo tuần tự hoặc không, hoặc theo hình thái của ban nhủ, ban kết hợp với sẩn đỏ hoặc ngoại vi có tróc vảy, ban mụn nước, mày đay…
-ban dát đỏ: phẳng với mặt da và được xác định tổn thương thay đổi của 1 khu vực
-mảng: tổn thương có đường kính >5mm, bề mặt phẳng với da
-ban tím đỏ : như trong não mô cầu
-ban đỏ
-đào ban
-ban sẩn: nổi lên mặt da. đường kính <5mm, sờ vào rắn
-sẩn cục: tổn thương đường kính >5mm
-phát ban mày đay: là ban sẩn hoặc mảng có màu hồng nhạt và có hình khuyên, rộng, thường xuất hiện kéo dài 22-28h ở bất kỳ vị trí nào hoặc toàn thân
-ban mụn nước đường kính <5mm và ban phỏng nước đường kính >5mm có chứa dịch trong
-mụn mủ: tổn thương nổi trên da chứa mủ
-ban xuất huyết: tổn thương do chảy máu trong da
nếu đường kính >3mm gọi là nốt, <3mm gọi là chấm xuất huyết
-loét là tổn thương da đến lớp trên của lớp hạ bì
2.Nguyên nhân
*nguyên nhân nhiễm khuẩn hoặc virus:
-do virus: bệnh sởi, rubella, phát ban mùa xuân, sốt xuất huyết, sốt dangue…
-do Rickettsia gây sốt phát ban lưu hành địa phương
-do vi khuẩn: thương hàn, não mô cầu, liên cầu lợn, giang mai…
-do ký sinh trùng: giun sán, nấm…
*nguyên nhân dị ứng:
-do thuốc điều trị: kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc kháng huyết thanh
-do chất hóa học: cao su, chất dẻo, son phấn…
-chất tự nhiên: bụi, phấn hoa..
-thức ăn
3.Lâm sàng
*đơn vị ban:
-vị trí xuất hiện: bất đầu từ đâu, đột ngột hay từ từ
-tính chất lan tràn của ban: có trình tự hay không
-hình dáng, kích thước, màu săc, tính chất bề mặt ban
-phân bố: chỉ có ở da hay cả da và niêm mạc; chỉ có từng đơn vị riêng lẻ hay liên kết nhau thành đám
-các dấu vết nơi ban mọc khi bay đi để lại gì không
*biểu hiện toàn thân:
-sốt: thường sốt và phát ban đi kèm với nhau, tính chất sốt tùy từng nguyên nhân gây bệnh
-triệu chứng da, niêm mạc:
Có thể xung quanh đơn vi ban hoàn toàn bình thường
Có thể có xuất huyết
Có thể có nốt phỏng
Vàng da cam
Phù (hay gặp trong nguyên nhân dị ứng)
-hạch ngoại biên sưng hay gặp trong bệnh do virus, xoắn khuẩn
*biểu hiện nội tạng:
-hô hấp: rõ nhất trong bệnh do virus hô hấp gây nên như sởi…
-tim mạch biểu hiện từ nhẹ đến nặng
-tiêu hóa: thường gặp do virus đường ruột
-thần kinh: do Arbor, giang mai…
*thường có thể có tiền sử dị ứng
4.Điều trị
-bệnh do nguyên nhân nhiễm khuẩn: dùng kháng sinh đặc hiệu theo từng nguyên nhân, thường điều trị tại tuyến chuyên khoa
-bệnh do ký sinh trùng: do giun sán thì uống thuốc chống giun sán…
-điều trị triệu chứng: hạ sốt, bù nước và điện giải…
Copy ghi nguồn DuocDien.net