Ung thư tế bào đáy là loại u ác tính gồm những tế bào giống với tế bào ở lớp đáy của thượng bì. Nguồn gốc thực sự của ung thư tế bào đáy còn chưa rõ ràng.
Đây là loại ung thư da hay gặp nhất, chiếm khoảng 75% các loại ung thư
Bệnh thường gặp ở người trên 50 tuổi.
CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ
1. Ánh nắng mặt trời
- Tia cực tím được cho là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư tế bào đáy.
- Chùm tia cực tím có thể tác động trực tiếp hay gián tiếp gây nên sai lệch quá trình tổng hợp ADN trong quá trình phân chia tế bào.
- Những sai lệch này luôn được sửa chữa một cách kịp thời, nhưng vì một lý do nào đó không được sửa chữa, các tế bào phát triển không kiểm soát gây ung thư.
2. Những biến đổi về gen
+ Gen p53 mã hóa cho protein p53 có tác dụng ức chế sự phát triển của các tế bào
- Ở những người bệnh có gen p53 không hoạt động, khả năng bị ưng thư da cao.
+ Gen BRAF là gen mã hóa của protein thuộc họ raf/mil có vai trò điều hòa sự dẫn truyền thông tin trong tế bào theo hệ thống MAP kinase/ERKs trong quá trình phân chia và biệt hóa của tế bào.
- Đột biến của gen này thường gây một số loại ung thư như u lympho không-Hodgkin, ung thư trực tràng, ung thư phổi, ung thư tuyến giáp và ung thư tế bào hắc tố.
+ Gen “patched” nằm trên chromosome thứ 9, có tác dụng trực tiếp làm tăng cường quá trình chết theo chương trình (apoptosis) của các tế bào
TIẾN TRIỂN VÀ BIẾN CHỨNG
+ Ung thư tế bào đáy :
- Tiến triển chậm
- Tổn thương có thể lan rộng, xâm lấn tổ chức xung quanh gây biến dạng
- Làm rối loạn chức năng của một số cơ quan bộ phận như mũi, miệng và mắt.
+ Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, cắt bỏ rộng tổn thương, tiên lượng của bệnh rất tốt.
PHÒNG BỆNH
- Tránh ánh nắng mặt trời: mặc quần áo dài tay, mang mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng đúng quy cách.
- Chẩn đoán và điều trị sớm các ung thư tế bào đáy mới xuất hiện.
- Khám định kỳ 1-2 lần/ năm để phát hiện tình trạng tái phát hoặc các tổn thương ung thư mới ở các đối tượng có nguy cơ cao như nông dân, ngư dân, công nhân các nông lâm trường…
