1. Nhóm carbamat
* Cơ chế gây độc
– Phổ tác dụng hẹp, hiệu lực thuốc ngắn, ít tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ, bị kiềm phân hủy, không tồn dư lâu dài trong môi trường
– Có khả năng tích lũy và đầu độc hệ thần kinh của người và động vật nhưng kém độc tính hơn nhóm phospho hữu cơ
– Tác động trực tiếp lên men cholinesterase của hệ TK -> cơ chế gây độc giống phospho hữu cơ, nhưng mức độ độc hại không bằng
* Xử trí:
– Nhiễm độc cấp carbamat xử trí tương tự ngộ độc cấp hóa chất bảo vệ thực vật và nhóm phospho hữu cơ
2. Nhóm neonicotinoid
* Cơ chế gây độc:
– Gây kích thích thần kinh tương tự nicotin
– Có nguy cơ gây hội chứng CDD (Rối loạn sụt giảm bầy đàn) đối với ong mật, do phá hủy hệ thống miễn dịch tự nhiên của ong mật -> nhạy cảm với nhiều trường hợp nhiễm trùng gây chết
– Độc tính thấp hơn nhóm clor hữu cơ, phospho hữu cơ, carbamat. Nhưng 1 số sản phẩm chuyển hóa có độc tính cao đối với chim, cá, do gắn vs recepter của acetylcholin, gây độc thần kinh trung ương
– Đường tiếp xúc qua da có độc tính thấp, gây đỏ, ngứa mắt nhẹ. Chưa thấy trường hợp bị ngộ độc cấp trên người
3. Thuốc diệt cỏ
Cơ chế gây độc
* Dioxin:
– Theo EPA, không có mức độ phơi nhiễm dioxin nào được coi là an toàn
– Dioxin gây độc tế bào thông qua thụ thể AhR
– Phức hợp dioxin-R kết hợp với pro vận chuyển xâm nhập vào trong nhân tế bào -> dioxin gây đóng mở 1 số gen giải độc quan trọng của tế bào như CYP 1A, 1B…
– 1 số tác nhân trên chuột thấy dioxin làm tăng nồng độ gốc tự do trong tế bào
– Phá hủy cấu trúc tế bào, pro quan trọng và gây đột biến trên phân tử ADN
– EPA công nhận dioxin là chất gây ung thư, liên quan đến 1 số bệnh rám da, đái tháo đường, thiểu năng sinh dục ở nam, nữ, quái thai, thiểu năng trí tuệ
* Calci cyanamid (Ca(CN)2):
– Nhiễm độc qua đường hô hấp, da, tiêu hóa, do hô hấp tế bào bị ngăn cản bởi ion CN- ƯC enzym Cytocrom oxydase, oxy máu không được sử dụng -> da người nhiễm độc có màu hồng
* Dinitro orthocresol (DNOC, DOC):
– Xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, tiêu hóa, qua da
Xử trí
– Nếu tiếp xúc ngoài da
+ Cởi bỏ quần áo để rũ sạch, rửa nước hoặc tắm
+ Rửa mắt, họng bằng NaHCO3 2%
– Nếu uống
+ Thận trọng khi hút dạ dày
+ Uống than hoạt, tẩy bằng MgSO4
– Cho nằm chỗ thoáng, hỗ trợ hô hấp, thở oxy, chống co cứng trương lực cơ, loạn nhịp
– Xử trí tương tự nhiễm độc cyanid
– Tránh xa nơi nhiễm độc
– Rửa dạ dày bằng NaHCO3 nếu uống phải
– Hỗ trợ hô hấp nếu cần
– Hạ thân nhiệt bằng chườm đá, ủ lạnh, tránh dùng thuốc hạ nhiệt
– Giữ người bệnh yên tĩnh và điều trị triệu chứng.
Copy ghi nguồn: https://brabantpharma.com
Link bài viết: Những hóa chất bảo vệ thực vật khác
