ĐẠI CƯƠNG
- Nhiễm herpes sinh dục (HSV) là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, có triệu chứng hoặc không.
Herpes sinh dục - Bệnh gây ảnh hưởng nhiều đến tâm lý người bệnh vì triệu chứng xảy ra ở vùng sinh dục, diễn biến mạn tính và tái phát, hiện chưa điều trị khỏi được và lây cho bạn tình, có thể lây cho trẻ sơ sinh khi mẹ bị bệnh.
- Bệnh thường xảy ra ở người trẻ, trong độ tuổi hoạt động tình dục mạnh, gặp nhiều ở các nhóm có hành vi tình dục nguy cơ
- Tỷ lệ hiện mắc tùy theo vùng địa lý, nhóm đối tượng, tỷ lệ chung ở người lớn khoảng hơn 20% đến 70- 80%. Tỷ lệ lây truyền giữa cặp vợ chồng khi một người bị nhiễm là 10%/năm. HSV sinh dục làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV.
NGUYÊN NHÂN
Tác nhân gây bệnh chủ yếu là HSV-2, nhưng HSV-1 hiện nay đang có xu hướng tăng do quan hệ miệng-sinh dục.
BIỂU HIỆN LÂM SÀNG
Nhiễm HSV sinh dục tiên phát
+ Thời gian ủ bệnh khoảng 1 tuần.
+ Đa số không có triệu chứng.
+ Ban đầu là sốt, nhức đầu, mệt mỏi, đau cơ và có thể có biểu hiện viêm màng não vô khuẩn. Các triệu chứng trên nặng nhất khoảng 3-4 ngày sau khi xuất hiện mụn nước và giảm rồi mất đi sau 3-4 ngày.
+ Triệu chứng tại chỗ tùy theo vị trí thương tổn:
- Có thể đau, ngứa, tiểu khó, đau lưng
- Tiết dịch niệu đạo và/hoặc tiết dịch âm đạo.
- Biểu hiện là đám thương tổn mụn nước thành chùm, nhanh chóng thành mụn mủ rồi vỡ để lại vết trợt nông, đôi khi bội nhiễm thành vết loét.
- Thương tổn có thể có vảy tiết, lành sau 2-4 tuần.
+ Hạch bẹn sưng đau, có thể sưng hạch tiểu khung gây đau tiểu khung. Một số trường hợp có bệnh cảnh lâm sàng nặng, lan rộng các thương tổn và cần phải điều trị tích cực.
Nhiễm HSV sinh dục tái phát
- Các thương tổn tái phát có thể xảy ra tại vùng thương tổn cũ.
- Tuy nhiên, lâm sàng thường không nặng và rõ như nhiễm HSV tiên phát.
- Thời gian diễn biến bệnh khoảng 1-2 tuần.
+ Triệu chứng cơ năng:
- Ngứa, cảm giác bỏng rát, kích thích khó chịu trước khi xuất hiện mụn nước.
- Triệu chứng khác có thể là tiểu khó, đau thần kinh hông, khó chịu ở trực tràng.
XÉT NGHIỆM CẬN LÂM SÀNG
+ Chẩn đoán tế bào Tzanck: nhuộm Giemsa hoặc Wright dịch mụn nước thấy ly gai và tế bào có nhân khổng lồ. Giá trị chẩn đoán 75% trường hợp thương tổn mới.
+ Miễn dịch huỳnh quang trực tiếp: dùng kháng thể đơn dòng có thể phát hiện được HSV-1 và HSV-2.
+ Nuôi cấy HSV.
+ Xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể kháng HSV-1 và HSV-2.
+ PCR với HSV-1 và HSV-2.
