Sữa mẹ là loại thức ăn tốt và phù hợp nhất cho trẻ , giúp trẻ phát triển thể chất và tinh thần đồng thời chống lại được bệnh tật , không có gì có thể thay thế được sữa mẹ.
Hướng dẫn cách cho con bú
1. Ngay sau khi đẻ
– Tư vấn cho bà mẹ cho con nằm chung giường với mẹ , được mẹ chăm sóc đúng lúc , thời gian cho bú được lâu ,tình cảm mẹ con sẽ sớm hình thành và phát triển tốt hơn.
– Tư vấn cho trẻ bú sớm : trẻ được bú càng sớm càng tốt , không quá 30 phút đầu sau đẻ , cho trẻ bú sớm để tận dụng nguồn sữa non giàu kháng thể tằng cường sức đề kháng , ngoài ra động tác mút của trẻ kích thích tuyến yên tiết oxytoxin và prolactin giúp cho tử cung của mẹ co hồi tốt hơn tránh băng huyết sau đẻ và kích thích tuyến vú tăng tiết sữa. Không được vắt bỏ sữa non và không được cho trẻ uống thêm bất bất kì thứ nước nào ngoài bú mẹ.
– Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau đẻ : sữa mẹ là loại thức ăn duy nhất không cho trẻ ăn thêm bất kì sữa gì cũng như bất kể loại thức ăn nào khác kể cả nước hoa quả , nước cháo nước cơm , ngay cả nước cũng không cần cho uống. Cho trẻ bú theo nhu cầu , cho trẻ bú cả ngày lẫn đêm.
– Cách cho con bú : có thể nằm hoặc ngồi cho con bú nhưng cần giữ cho thân trẻ thoải mái áp sát vào bụng và ngực mẹ , đầu và thân thẳng , mặt quay về phía vú và để miệng trẻ sát ngay núm vú . Mẹ để cho núm vú chạm vào môi trẻ , đợi khi miệng trẻ mở rộng cho nhanh núm vú vào miệng trẻ , cho trẻ ngậm sâu đến tận quầng vú . Mút vú có hiệu quả là mút chậm , sâu , có khoảng nghỉ.
2. Cho con bú trong một số trường hợp đặc biệt
a. Trẻ non tháng hoặc nhẹ cân
– Trẻ non tháng hoặc nhẹ cân thường gặp khó khăn trong việc bú mẹ vì phản xạ bú chưa hoàn chỉnh vì phản xạ bú của trẻ được hoàn thiện vào tuần thứ 34-35 của thai kì . Cần có những bổ trợ đặc biệt và quan tâm đến bà mẹ trong thời kì khó khăn này
– Bà mẹ cần phải hiểu :
- Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ
- Đối với những trẻ đẻ non hoặc nhẹ cân thì việc bú mẹ càng quan trọng hơn
- Có thể phải mất nhiều thời gian hơn để những trẻ này bú mẹ , lúc đầu trẻ thường nhanh mệt và bú kém , một lần mút ngắn , thời gian nghỉ dài , thường thiu ngủ khi bú
– Cần giữ cho trẻ tiếp xúc với vú lâu hơn , để cho trẻ có thời gian nghỉ lâu hơn giữa các lần mút , bú chậm và lâu hơn , càng lớn thì khả năng bú của trẻ càng tốt hơn.
– Cần cho trẻ bú thường xuyên
- đối với những trẻ có cân nặng từ 1,25-2,5kg cho bú ít nhất 8 lần /24h tức là 3 giờ một lần
- đối với những trẻ dưới 1,25kg bú 12 lần 1 ngày tức là 2 giờ 1 lần
– Nếu trẻ bú kém và không nhận đủ lượng sữa cần thiết có thể vắt sữa và đổ thìa cho trẻ , và phải cho trẻ bú thường xuyên chỉ vắt sữa khi cần thiết . Nếu cần thiết để sữa xuống tốt bà mẹ có thể vắt ra một lượng sữa nhỏ trước khi cho trẻ bú
-Đánh giá sự phát triển của trẻ để đảm bảo rằng trẻ đang được bú đầy đủ . Nếu trẻ chậm tăng cân ( 15g /kg cân nặng / ngày / trong 3 ngày ) bà mẹ vắt sữa ra 2 cái cốc và trẻ cho uống sữa trong cốc thứ 2 trước vì có nhiều chất béo , sau đó nếu trẻ còn uống được cho trẻ uống cốc đầu tiên
b. Trẻ sinh đôi
– Bà mẹ có thể yên tâm là bà mẹ vẫn đủ sữa để nuôi 2 con
– Có thể cho 2 bé bú cùng một lúc hoặc 1 trẻ bú trước 1 trẻ bú sau
– Nếu cả 2 trẻ cùng bú
- Ở tư thế ngồi : đặt gối bên dưới để đỡ tay bà mẹ
- Đặt mỗi trẻ 1 bên cánh tay
– Nếu 1 trẻ yếu hơn cần tạo điều kiện cho trẻ bú đủ
– Bà mẹ cần kiên trì vì hầu hết trẻ sinh đôi thường non tháng , thiếu cân , cần thời gian thích ứng
– Mỗi lần cho bú cần thay đổi bên vú cho trẻ
– Nếu cần thiết có thể vắt sữa cho trẻ uống
– Cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho mẹ để có đủ sữa cho ncon bú
