- Phân loại lên men:
- Lên men chu kỳ có cải tiến cũng được áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả bình lên men. Ví dụ nuôi các nấm men để thu được sinh khối tế bào, nhằm thu được năng suất cao trong một thể tích nuôi cấy, trong qua trình nuôi thường bổ sung thêm dinh dưỡng (Hidratcarbon) và các yếu tố cần thiết khác nhằm làm cho mật độ tế bào trong bình tăng lên.
- Lên men bán liên tục là quá trình lên men vi sinh vật trong điều kiện xác định, khi vi sinh vật phát triển trong một thời gian đủ để tạo ra nồng độ sinh khối cần thiết người ta lây bớt đi một thể tích môi trường bao gồm cả sinh khối đồng thời bổ sung thêm một thể tích môi trường mới bằng chính lượng môi trường đã lấy đi. Bằng cách làm như vậy chỉ cần truyền giống một lần vẫn có thể thu hoạch sản phẩm nhiều lần
- Lên men liên tục là qua trình nuôi vi sinh vật trong thiết bị được cấu tạo đặc biệt để sao cho khi vật nuôi đã phát triển đến một giai đoạn nào đó thích hợp cho việc lấy đi một thể tích môi trường lên men cùng tế bào và các sản phẩm trao đổi chất của chúng, lại bổ sung đúng một thể tích môi trường nuôi dưỡng mới vào bình nuôi cấy, lúc đó ta có được trạng thái cân bằng động.
Vi sinh vật trong bình nuôi luôn luôn ở pha logarit.
Phương pháp lên men liên tục được ứng dụng để sản xuất protein đơn bào (nấm men) sản xuất acid acetic, ethanol và xử lý nước thải của một số nhà máy. Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân nên phương pháp lên men chu kỳ vẫn hay được áp dụng hơn.
Ưu điểm của kỹ thuật lên men chu kỳ và chu kỳ bổ sung môi trường
+ Có cung cấp sản phẩm theo yêu cầu với số lượng nhỏ ở bất kỳ thời gian nào hoặc đôi khi có yêu cầu.
+ Vòng đời của sản phẩm ngắn.
+ Sản xuất với nồng độ cao trong dịch lên men yêu cầu quá trình thao tác phải tối ưu.
+ Một vài sản phẩm chuyển hóa được tạo ra chỉ ở pha cân bằng của chu kỳ phát triển.
+ Tính không ổn định của một vài chủng sản xuất cần lưu ý thường xuyên phải chọn lọc.
+ Qúa trình lên men liên tục đòi hỏi kỹ thuật phức tạp.
- Thiết bị lên men vi sinh vật
Trong công nghệ lên men vi sinh vật thiết bị lên men là vấn đề vô cùng quan trọng. Vi sinh vật sống và phát triển trong điều kiện vô trùng tuyệt đối, phải cung cấp đủ oxy hòa tan vào môi trường, vừa phải khuấy trộn một hỗn hợp các tế bào sống đặc quánh không tan trong nước, lại làm việc liên tục trong thời gian dài (thường từ 4-7 ngày). Thiết bị lên men cần có bộ phận trao đổi nhiệt hữu hiệu vì đa số vi sinh vật sống và phát triển ở nhiệt độ 26-30 0C.
Các thiết bị chế tạo bằng thép không gỉ, được gắn các điện cực để đo pH, nhiệt độ, oxy hòa tan, điện cực dò bọt và các bộ cảm biến được khuếch đại và gắn với các máy phân tích tự động các thành phần môi trường, rồi lại tự động điều chỉnh mở các van điện từ bổ sung các chất cần thiết cho sự phát triển của vi sinh vật.
