I. ĐẠI CƯƠNG:
Hội thảo các thầy thuốc lồng ngực Hoa Kỳ/ Hội y học săn sóc tích cực (ACCP/SCCM) đã thống nhất đưa ra các định nghĩa mới. Nhiễm khuẩn (sepsis): tình trạng viêm nhiễm với sốt, tăng bạch cầu, nhịp tim và thở nhanh nguồn gốc từ nhiễm khuẩn.
– Nhiễm khuẩn nặng (Severe sepsis): Bao gồm các triệu chứng suy các tạng bởi giảm tưới máu hoặc hạ huyết áp.
Sốc nhiễm khuẩn (Septic shock): Là một nhiễm khuẩn huyết nặng với hạ huyết áp, đề kháng với bù dịch đầy đủ.
– Sự rối loạn phân bố là điều đã được khẳng định trong sốc nhiễm khuẩn. Khởi đầu là giai đoạn tăng động, sau đó là giai đoạn giảm động. Kiềm hô hấp với giảm PaCO2, pH máu tăng. Khi sốc tiến triển thì là toan chuyển hóa, suy hô hấp với PaO2 < 70mmHg. Hoàn cảnh xuất hiện: Tiền sử mới phẫu thuật sau đẻ; Nhiễm trùng với tăng thân nhiệt; Cơ địa suy giảm miễn dịch, đái đường, xơ gan, ghép tạng, thận nhân tạo. Một vài đặc điểm lâm sang:
+ Não mô cầu: Sốc sớm, ban đầu xuất huyết hoại tử, dấu hiệu màng não, đông máu rải rác trong lòng mạch.
+ Tụ cầu: Các biến chứng nặng ở tim phổi, viêm tắc tĩnh mạch.
+ Kỵ khí: Thường do thủ thuật sản khoa, tan máu và đông máu rải rác trong lòng mạch.
II. CHẨN ĐOÁN:
1. Xác định:
– Sốt rét run.
– Thở nhanh > 20l/phút. Vã mồ hôi, bất an, co giật, nói sảng, hôn mê.
– Thời gian vi huyết quản tăng, mảng thâm tím đầu gối, đầu chi.
– Nhịp tim > 90l/phút. Huyết áp hạ < 90mmHg, CVP giảm.
– Các triệu chứng của các ổ nhiễm khuẩn (viêm phổi, viêm đài bể thận, viêm mô mềm, viêm phúc mạc, viêm tắc tĩnh mạch…).
– Nước tiểu ít < 10 ml/giờ.
– Phân biệt:
+ Có lúc khó không tìm được đường vào vi khuẩn, chưa có dấu sốc rõ ràng. Cần phân biệt với các sốc khác dựa vào bệnh sử và các thăm dò xét nghiệm cần thiết của sốc tim, sốc giảm thể tích, sốc phản vệ…
III. XÉT NGHIỆM:
– Tuỳ theo lâm sàng: đo ECG, chụp phổi, siêu âm, cấy bệnh phẩm…
– Bạch cầu tăng, nếu giảm là tiên lượng xấu – nặng.
– Rối loạn đông máu đông máu rải rác trong lòng mạch, cấy máu dương tính có thể âm tính.
– Các men AST, LDH, amylase, CPK tăng. Toan chuyển hoá. Lactat máu tăng là yếu tố tiên lượng nặng. Đường máu tăng.
– Suy giảm chức năng thận, urê máu tăng.
Copy ghi nguồn: https://brabantpharma.com
Link bài viết: Sốc nhiễm khuẩn