1. Nguyên nhân gây độc
– Bị đầu độc:
+ As rất độc, không mùi vị -> dễ dùng để đầu độc
+ Có thể gây độc trường diễn do đào thải chậm dẫn đến triệu chứng nặng và chết sau uống liên tục liều nhỏ
– Tự tử bằng thuốc trừ sâu, diệt cỏ có As
– Do ăn uống: rau củ quả còn thuốc trừ sâu, diệ cỏ có As
– Dùng kéo dài hay quá liều thuốc có As
– Công nhân làm viêc trong mỏ khai thác hay nhà máy có liên quan đến As
– Nước sinh hoạt nhiễm As
+ Muối arsenic tan nhanh trong nước, hấp thu nhanh qua NM đường tiêu hóa, tích lũy ở các tổ chức: gan, lách, thận, phổi, NM ruột, lông, tóc, móng
+ Thải trừ chậm qua ruột, thận
2. Độc tính và cơ chế gây độc
– Độc tính của hợp chất As thay đổi đáng kể phụ thuộc h/trị, trạng thái vật lý, độ tan, loài động vật bị nhiễm
– Hợp chất As vô cơ (III) độc hơn As (V), hợp chất hữu cơ ít độc hơn hợp chất vô cơ
– As và hợp chất As dễ thăng hoa, biến đổi trực tiếp thành dạng khí.
– ƯC en qua tương tác với nhóm SH của en (h/c As3+) hay thay thế phosphat (hợp chất As5+)
– Liều độc của As khó xác định vì phần lớn chất độc bị nôn ra ngoài. Liều gây chết liều dùng của As2O3 ~ 2mg/kg. Liều độc thay đổi theo khả năng dung nạp của từng cá thể
– Tiếp xúc hàng ngày liều 20-60mcg/kg gây độc mạn
– Để xem xét có phải ngộ độc As không cần phân tích nồng độ As trong máu, nước tiểu, móng, tóc
+ Bình thường trong máu < 30mcg/l. trong móng, tóc < 1ppm
+ Nếu tìm thấy vài centigram As trong phủ tạng có thể kết luận ngộ độc
+ Nhưng nếu chỉ thấy vài mg -> có thể người bệnh dùng thuốc có As
– Để đề phòng nhiễm độc As, WHO + ủy ban hỗn hợp FAO-OMS chấp nhận:
+ Lượng As đưa vào cơ thể hàng ngày ≤ 0,002mg/kg
+ Giới hạn As trg nước uống 0,01mg/l
Copy ghi nguồn: https://brabantpharma.com
Link bài viết: Arsen – chất độc vô cơ
