Đái tháo đường
Đái tháo đường là bệnh chuyển hóa nhiều nguyên nhân, bệnh được đặc trưng bởi tình trạng tình trạng tăng glucose huyết mạn tính phối hợp với rối loạn chuyển hóa carbohydrat, lipid và protein do thiếu hụt tiết insulin hoặc do insulin tác dụng kém và do cả hai.
mục tiêu điều trị
- Giảm các triệu chứng lâm sàng và ngăn ngừa biến chứng
- Tăng cân ở đái tháo đường typ I, giảm cân ở người đái tháo đường typ II có béo phì
- Mục đích kiểm soát đường huyết theo hội đái tháo đường Mỹ năm 2010 đưa ra: Đưa đường huyết về mục tiêu với cả đái tháo đường typ I và typ II: đường huyết lúc đói: 3,9-7,2 mmol/l, đường huyết sau ăn 2 giờ<10mmol/l, HbA1C<7%.
- Mục tiêu đường huyết có thể khác nhau tùy theo từng bệnh nhân, thói quen sinh hoạt và tuân thủ điều trị.
- Cần điều trị các yếu tố nguy cơ đi kèm như tăng huyết áp, rối loan lipit máu
-
Điều trị cụ thể
- Chế độ vận động: vận động điều độ hằng ngày với mức tương đương nhau, vận động vừa sức với thời gian dài có lợi hơn vận động gắng sức thời gian ngắn.
- Chế độ ăn:
Glucid nên dùng tinh bột như bánh mỳ, gạo, tránh các loại đường hấp thu nhanh như bánh ngọt. Các loại đường là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh đái tháo đường, làm trầm trọng thêm quá trình bệnh lý, tăng các biến chứng nặng nề của bệnh.Vì vậy, bệnh nhân đái tháo đường nên tránh các loại bánh kẹo ngọt, các loại
n dựa vào tình trạng của từng bệnh nhân, cân nặng, lượng đường trong máu, bệnh đã có các biến chứng hay chưa.
Lipid nên dùng dầu thực vật, cá, thịt nạc. Tránh ăn những đồ ăn dầu mỡ, phủ tạng động vật, những đồ ăn đóng hộp sẵn,da động vật, nên ăn chia nhiều bữa nhỏ. Đảm bảo cân nặng lý tưởng.
Rau củ quả: Rau xanh rất tốt cho bệnh nhân tiểu đường.Bệnh nhân nên ăn cả xác hơn là ép lấy nước uống, chất xơ ở rau quả là thành phần quan trọng làm giảm đường, làm chậm hấp thu đường và đỡ tăng đường sau khi ăn. Nên tránh những hoa quả có nhiều đường như nho, vải, xoài…
- Chế độ thuốc: insulin được tiết ra từ tế bào tụy, được tiết ra liên tục tùy vào lượng đường. Nhu cầu insulin/24h là 0,7-0,8 đv/kg, trong đó 2/3 là ínsulin nền, !/3 insulin theo nhu cầu ăn uống.
Các loại insulin phân chia theo thời gian tác dụng:
Insulin có tác dụng nhanh: dung dịch tiêm trong, tác dụng sau 15-30 phút kéo dài 6 giờ
Insulin có tác dụng trung gian: dung dịch tiêm mờ, tác dụng sau 30-60 phút kéo dài từ 24 giờ -20 giờ
Insulin có tác dụng chậm: dung dịch tiêm đục, tác dụng sau 30-90 phút kéo dài từ 24-30 giờ
Insulin hỗn hợp: Pha trộn giữa insulin có tác dụng nhanh với insulin có tác dụng trung gian, có thể pha trộn theo tỷ lệ 30% insulin có tác dụng nhanh với 70% insulin có tác dụng trung gian hoặc 40% insulin có tác dụng nhanh với 60% insulin có tác dung trung gian.
chỉ định:
- chỉ định bắt buộc: Đái tháo đường týp I, đái thaosa đường nhiễm toan ceton hoắc hôn mê do tăng áp lực thẩm thấu
- chỉ định tạm thời:
Đái tháo đường týp II có bệnh cấp tính kèm theo như nhiễm trùng nặng, phẫu thuật, suy gan, suy thân.
Bệnh nhân có thai
Đái tháo đường cân insulin: đái tháo đường hơn 5 năm không còn đáp ứng với chế độ ăn và dùng thuốc
