Noradrenalin là thuốc gì?
Là thuốc độc, bảng A
Noradrenalin là chất dẫn truyền thần kinh của các sợi hậu hạch giao cảm, có tác dụng mạnh trên các receptor α, rất yếu trên β:
– Rất ít tác dụng đến nhịp tim, không gây phản xạ cường dây phế vị.
– Noradrenalin làm co mạch mạnh nên làm tăng huyết áp tối thiểu và huyết áp trung bình (mạnh hơn adrenalin 1,5 lần)
– Tác dụng trên phế quản rất yếu, vì cơ trơn phế quản có nhiều receptor β2 mà tác dụng yếu trên beta.
– Tác dụng trên dinh dưỡng và chuyển hóa của nó đều kém adrenalin. Trên nhiều cơ quan, tác dụng của NA trên receptor α kém hơn adrenalin một chút nhưng cũng đều tác dụng coi như nhau. Nhưng do tỷ lệ cường độ tác dụng giữa α và β khác nhau nên tác dụng chung khác nhau rõ rệt giữa Adrenalin và noradrenalin.
Trên thần kinh trung ương, noradrenalin( NA) có nhiều ở vùng dưới đồi. Nó có vai trò sinh lý chưa biết rõ. Các chất làm giảm dự trữ catecholamin ở não như reserpin, α methyldopa đều gây tác dụng an thần cho bệnh nhân sử dụng. Trái lại với các thuốc trên, những thuốc ức chế MAO, làm tăng catecholamin thì đều có tác dụng kích thần.
Việc điều hòa thân nhiệt phụ thuộc vào sự cân bằng giữa NA, serotonin và acetylcholin ở phần trước của vùng dưới đồi.
NA có thể còn tham gia vào cơ chế giảm đau: thuốc làm giảm lượng catecholamin tiêm vào não thất và ức chế được tác dụng giảm đau của morphin.
Chỉ định của Noradrenalin:
nâng huyết áp trong một vài tình trạng sốc: sốc nhiễm độc, nhiễm khuẩn, sốc do dị ứng…
Chỉ truyền NA nhỏ giọt tĩnh mạch từ 1- 4 mg pha loãng với 250- 500 mL dung dịch glucose đẳng trương. NA không được tiêm bắp hoặc dưới da vì làm co mạch kéo dài, dễ gây hoại tử tại nơi tiêm gây tác dụng không mong muốn.
Chống chỉ định của thuốc
Bênh nhân giảm thể dịch tuần hoàn khi chưa được bù dịch đầy đủ .
Bệnh nhân thiếu oxy nặng hoặc tăng CO2 trong máu (dễ gây loạn nhịp tim).
Bệnh nhân gây mê bằng cyclopropan hay các thuốc mê nhóm halogen (dễ gây loạn nhịp tim)
Bệnh nhân bị huyết khối mạch ngoại biên hoặc mạch mạc treo (tăng thiếu máu cục bộ và làm tổn thương nhồi máu lan rộng hơn, nguy hiểm hơn).
Chống chỉ định dùng noradrenalin phối hợp với thuốc tê tại chỗ để gây tê ngón tay chân, tai, mũi và bộ phận sinh dục vì sẽ gây hoại tử nơi tiêm.
Thận trọng khi sử dụng
Người bệnh bị tăng huyết áp; người bệnh bị ưu năng giáp; trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh.
Người bệnh đang dùng các thuốc chống trầm cảm ba vòng và các thuốc ức chế IMAO cũng cần thận trọng khi sử dụng.
