Tuổi dậy thì

Định nghĩa

Tuổi dậy thì được định nghĩa là các quá trình sinh học chung dẫn tới năng lực sinh sản. Sự khởi đầu và thay đổi nhịp độ của tuổi dậy thì  thay đổi theo giới, nhóm dân số và tùy từng cá nhân. Trong tuổi dậy thì, những thay đổi to lớn trong các hệ điều hòa nội tiết, trong hệ thần kinh trung ương, các tuyến  sinh dục và các tuyến thượng thận tạo ra những thay đổi trong sự lớn lên của xương và thành phần cơ thể và sự xuất hiện các đặc trưng giới tính thứ cấp. cơ thể có trách nhiệm đối với sự khởi phát tuổi dậy thì thông qua trục dưới đồi – tuyến yên – sinh dục vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ.

Các mô hình đánh giá nhịp độ chin muồi của giới tính do Marshall và Tanner đưa ra có giá trị giúp ích trong việc giám sát sự phát triển các đặc trưng giới tính thứ cấp của sự chin muồi dậy thì là những biểu hiện thực thể của hoạt tính tuyến sinh dục và tuyến thượng thận. những nhịp độ này liên quan với tuổi xương nhiều hơn tuổi đời. các đánh giá nhịp độ tính chin muồi giới tính đối với nữ dựa trên sự phát triển giới và lông mu, mỗi thứ có 5 giai đoạn. các nhịp độ của con trai dựa trên sự phát triển bộ phận sinh dục và lông mu, cũng có 5 giai đoạn.

Đánh giá chín muồi giới tính đối với nữ

1. Phát triển kích thước vú của nữ giới tuổi dậy thì

Giai đoạn 1: tiền dạy thì:chỉ hơi nhô núm vú

Giai đoạn 2: giai đoạn vú nở. một mô vú nhỏ được hình thành do vú và núm vú nhô lên. Đường kính quầng vú rộng ra.

Giai đoạn 3: vú và quầng vú tiếp tục nở nhưng chưa phân cách với xung quanh.

Giai đoạn 4: quầng vú và núm vú nhô lên tạo thành một mô thứ hai trên tầm vú.

Giai đoạn 5: người lớn. vú to như người phụ nữ trưởng thành. Quần vú hơi bị tụt lại so với chu vi chung của vú.

2. Phát triển lông mu của nữ ở tuổi dậy thì

Gia đoạn 1: tiền dậy thì. Không có lông mu.

Giai đoạn 2: lông tơ, dài, thưa hơi đen, thẳng hoặc chỉ xoăn nhẹ, trước hết mọc ở rìa môi lớn.

Giai đoạn 3: lông đen thực sự, thô hơn, xoăn hơn và mọc rải rác tới trên khớp mu.

Giai đoạn 4: lông mu giống người lớn, phủ một diện tích nhở hơn so với người lớn và không vượt quá bề mặt giữa hai đùi.

Giai đoạn 5: người lớn. lông trưởng thành về số lượng và typ, phủ tới đùi.

Đánh giá độ chín muồi về giới tính ở nam.

1. Phát triển kích cỡ bộ phận sinh dục nam ở tuổi dậy thì

Giai đoạn 1: tiền dậy thì: dương vật, tinh hoàn và bìu có kích cỡ trẻ em.

Giai đoạn 2: bìu và tinh hoàn có kích thước dài hơn 2,5 cm (thể tích 4-7 ml). dương vật thường chưa thấy to ra. Da bìu ngả màu đỏ hoặc thẫm.

Giai đoạn 3: tinh hoàn to thêm, bìu và dương vật to thêm, nhất là dài ra.

Giai đoạn 4: tinh hoàn tiếp tục to ra, thể tích 10-15 ml, bìu to ra và tăng kích thước, nhất là chiều dài.

Giai đoạn 5: trưởng thành.

2. Phát triển lông mu nam tuổi dậy thì

Giai đoạn 1: tiền dậy thì: chưa có lông mu.

Giai đoạn 2: mọc lông tơ, thưa dài hơi đen, thẳng hoặc hơi xoăn một chút, trước hết ở gốc dương vật.

Giai đoạn 3: lông đen thực sư, thô hơn, xoăn hơn. Lông phủ thưa thớt tới gốc mu.

Giai đoạn 4: lông giống người lớn nhưng phủ một diện nhỏ hơn.

Giai đoạn 5: người lớn.